Κάθε χρόνο, στις 31 Μαΐου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και οι φορείς με τους οποίους συνεργάζεται επισημαίνουν παντού την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, τονίζοντας τους κινδύνους για την υγεία που συνδέονται με τη χρήση του καπνού και υποστηρίζοντας αποτελεσματικές πολιτικές για τη μείωση της κατανάλωσής του.
Η ημέρα καθιερώθηκε το 1987 από τα κράτη-μέλη του ΠΟΥ, με σκοπό να επιστήσει την προσοχή για τις αρνητικές επιπτώσεις του τσιγάρου. Έκτοτε και μέχρι σήμερα, οι αντιδράσεις για τη συγκεκριμένη μέρα ποικίλλουν, αφού κάποιοι την υποδέχονται με ενθουσιασμό ενώ άλλοι αντιστέκονται, ανάμεσά τους καπνιστές, κυβερνήσεις και καπνοβιομηχανίες. Το κάπνισμα θεωρείται ως η πιο αποτρέψιμη αιτία θανάτου σε παγκόσμιο επίπεδο και σήμερα είναι υπεύθυνο για το θάνατο ενός στους δέκα ενήλικες σε όλο τον κόσμο.
Με στόχο να γίνει κάθε μέρα μία μέρα χωρίς καπνό, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας καλεί οργανισμούς αλλά και τον καθένα προσωπικά να βραβευτεί για τη συνεισφορά ή την προσπάθεια στη μείωση του καπνίσματος. Το επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καπνίσματος για το 2018 είναι “Καπνός και καρδιακές παθήσεις”. Η εκστρατεία προσβλέπει ώστε να αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σχέση μεταξύ του καπνίσματος και της καρδιάς και άλλων καρδιαγγειακών παθήσεων (CVD), συμπεριλαμβανομένου του εγκεφαλικού επεισοδίου, αλλά και τις εφικτές δράσεις και μέτρα που μπορούν να λάβουν τόσο οι κυβερνήσεις όσο και ο κόσμος γενικότερα, για να μειώσουν τους κινδύνους που προκαλεί το κάπνισμα.
Μια θλιβερή διαπίστωση
Η παγκόσμια επιδημία του καπνίσματος σκοτώνει περίπου 6 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, εκ των οποίων περισσότεροι από 600.000 είναι παθητικοί καπνιστές. Αν δεν ληφθούν μέτρα, αυτή η επιδημία θα συνεχίζει να σκοτώνει περισσότερους από 8 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο μέχρι το 2030.
Όσον αφορά στην Ελλάδα και σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας, της Αντικαπνιστικής και Αντικαρκινικής Εταιρίας:
- Η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες χώρες στην Ευρώπη σε κατανάλωση τσιγάρων, με τους άνδρες να προηγούνται με 47,4% έναντι 39,6% των γυναικών.
- Το 33% των εφήβων, ηλικίας 12 έως 18 ετών, έχουν δοκιμάσει τσιγάρο και το 10% δηλώνουν καπνιστές.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας:
- Οι καπνιστές στη χώρα μας αυξήθηκαν κατά 10% από το 1996. Το ίδιο, όμως, συνέβη και με τους θανάτους με καρκίνο του πνεύμονα, που ξεπερνούν πλέον τους 6.000 ετησίως.
- Ακόμη και από την ηλικία των 10 ετών, οι Έλληνες δοκιμάζουν το τσιγάρο.
- Μέχρι τα 14, σχεδόν οι μισοί έφηβοι έχουν δοκιμάσει τσιγάρο, ενώ στα 18, ο ένας στους δύο μαθητές έχει γίνει συστηματικός καπνιστής.
- Μόλις το 3% των μαθητών του γυμνασίου και το 11% των μαθητών του λυκείου καταφέρνουν να σταματήσουν το κάπνισμα μετά από συστηματική χρήση.
- Αυξάνονται όλο και περισσότερο οι νέες γυναίκες καπνίστριες, αλλά και όσες δεν συμμορφώνονται σε ευαίσθητες περιόδους, όπως αυτές της εγκυμοσύνης και του θηλασμού. Δεν είναι τυχαίο, εξηγούν οι επιστήμονες, ότι η πιθανότητα για έμφραγμα του μυοκαρδίου αυξήθηκε κατά 50% τα τελευταία χρόνια στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.
Είναι γνωστό όμως ότι παρά τις προσπάθειες του ΠΟΥ και των διαφόρων οργανισμών που μάχονται ενάντια στο κάπνισμα, τα κέρδη και τα οφέλη που προκύπτουν τόσο για τις καπνοβιομηχανίες όσο και για τις φαρμακοβιομηχανίες είναι τεράστια. Αυτό και μόνο είναι ικανό για να αποτελεί ένα αέναο εμπόδιο στην καθολική απαγόρευση του καπνίσματος. Πολλοί είναι και οι καπνοκαλλιεργητές που νιώθουν ότι διακυβεύονται τα δικαιώματά τους από τις αντικαπνιστικές προσπάθειες οργανισμών, όπως ο ΠΟΥ. Για παράδειγμα, η Διεθνής Ένωση Καλλιεργητών Καπνού (ITGA) υποστηρίζει ότι οι φτωχοί αγρότες στην Αφρική μπορεί να υποστούν σοβαρές συνέπειες, αν οι αντικαπνιστικές ενέργειες του στεφθούν με επιτυχία.
Είναι δύσκολο να αντιμετωπίσει κανείς ένα τόσο καλά στημένο κύκλωμα, και μάλιστα τόσο επικερδές για κάποιους. Παρόλα αυτά, είναι η ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η κοινή λογική που ίσως μπορέσουν να αποτρέψουν τους ανθρώπους να ξεκινήσουν αυτή τη βλαβερή συνήθεια ή να τους παρακινήσουν να δώσουν ένα τέλος. Οι τραγικές επιπτώσεις του τσιγάρου δεν αφορούν μόνο την υγεία, αλλά έχουν αντίκτυπο και στην οικονομία του κράτους (φάρμακα, νοσηλεία, κτλ). Ένα άλλο θέμα εξίσου σημαντικό είναι οι χρόνιες ασθένειες που προκύπτουν από το κάπνισμα, όπως και το γεγονός ότι πολλές από αυτές εξαντλούν τον ασθενή ψυχολογικά και οικονομικά.
Φωτό από: www.freedigitalphotos.net
