Αναρωτιέμαι αν συμβαίνει πρώτη φορά ή έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν. Στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ίσως; Στα Δεκεμβριανά; Στη φτωχή περίοδο της Ελλάδας τη δεκαετία του ΄50; Εκτός κι να πάμε πιο παλιά…αλλά δεν φαντάζομαι.
Ανάμεσα στα ξερά, καίγονται και τα χλωρά. Όντως, η οικονομική δυσπραγία βασανίζει πολλές οικογένειες. Εκεί που είχαν ένα οικονομικό άνοιγμα, τώρα έχουν κλείσει οι στρόφιγγες,. Όχι, όμως, για όλους ούτε για εκατό τα εκατό των δραστηριοτήτων τους.
Εκεί, λοιπόν, αναρωτιέσαι. Ποιος λέει την αλήθεια και ποιος λέει ψέματα χρησιμοποιώντας την οικονομική κατάσταση της χώρας σαν δικαιολογία για γαϊδουρινή συμπεριφορά.
Πόσα νοίκια δεν πληρώνονται επειδή όντως και βεβαιωμένα οι ενοικιαστές δεν έχουν χρήματα; Ξέρω περιπτώσεις ανθρώπων που σφυράνε αδιάφορα για μήνες με την δικαιολογία “δεν έχω το ενοίκιο του καταστήματος” ενώ διαθέτουν πολυτελή βίλα στα νότια προάστια.
Η δικαιολογία ή η αιτία “δεν πληρώνω” πάει αλυσίδα. Από τον ένα στον άλλο. Καθυστερεί ο ενοικιαστής το ενοίκιο, δανείζεται ο ιδιοκτήτης να πληρώσει τις υποχρεώσεις του. Ή καθυστερεί και αυτός με τη σειρά του την εξόφληση, ας πούμε του νέου καυστήρα. Όλα πάνε γαϊτανάκι.
Αλλά το κορυφαίο είναι τα διαζύγια. Υπάρχει, ακούω, ένα φρένο στη νομική διαδικασία της λύσης του γάμου. Τα ζευγάρια συναποφασίζουν υποχρεωτική συγκατοίκηση, ενώ ή μισιούνται ή έχουν από καιρό διαλύσει τη σχέση τους. Υπό κανονικές συνθήκες θα χώριζαν. Θα αποκτούσε ο καθένας το δικό του σπίτι και θα μοιράζονταν τα παιδιά καθημερινές-Σαββατοκύριακα, διακοπές, Χριστούγεννα Πάσχα.
Έλα όμως που δύο σπίτια σημαίνει δύο ενοίκια, διπλοί λογαριασμοί νερού, διπλοί ηλεκτρικού, διπλοί τηλεφώνου, διπλές λίστες και αγορές από τα super-market, διπλά έξοδα βενζίνης, μεταφορών, εκδρομών και διακοπών.
Δεν είναι από αγάπη που αναβάλλονται τα διαζύγια. Είναι για οικονομικούς λόγους.
Τη δεκαετία του ΄50 κάτι θείες και γιαγιάδες μένανε παντρεμένες γιατί δεν είχαν που να πάνε ούτε πώς να ζήσουν. Έτσι, θεωρούσαν δεδομένο το να υφίστανται στωικά τις τσιγγουνιές, τον ασφυκτικό έλεγχο, τη ζήλια ή τις απιστίες του συζύγου, για οικονομικούς λόγους και όχι συναισθηματικούς. Όταν η τσέπη σου είναι άδεια, οι επιλογές σου στη ζωή περιορίζονται ή εκλείπουν.
Αυτές οι εποχές αναδεικνύουν έντονα τις κακές πλευρές αλλά και τις καλές πλευρές των συνανθρώπων μας. Οι εκμεταλλευτές, οι “αέρα-πατέρα”, οι παμπόνηροι, οι δήθεν-κακομοίρηδες εμφανίζονται στη ζωή μας και κεντάνε. Η συμπεριφορά τους μας κάνει κακό. Καλό θα μας κάνει να τη σταματάμε και να μην την αφήνουμε να γίνεται κολλητική σαν τα μικρόβια. Να μην μας ακουμπάει –όσο γίνεται- και να μην την ενθαρρύνουμε. Αντίσταση από όλους εμάς τους υπόλοιπους.
Όσο για τους ανθεκτικούς, τους στωικούς, τους οργανωμένους, τους αφοσιωμένους, επιτέλους! Ξαναγύρισε η εποχή τους.
Αυτοί μας λείπουν. Οι νοικοκύρηδες των προηγούμενων δεκαετιών. Αυτοί που απλώνονται μέχρι εκεί που φτάνει το πάπλωμα. Αυτοί, που, πρώτα αποταμιεύουν και μετά αγοράζουν. Αυτοί που γράφουν τη λίστα των επιθυμιών τους με βάση την αξιολόγηση των αναγκών τους.
Αν αυτό σας φαίνεται μελαγχολικό, θα πω ότι εγώ το θεωρώ εφαλτήριο. Για να ξεφύγεις από μια μίζερη κατάσταση, χρειάζεται να πνίγεσαι ώστε να ανοίξεις τα φτερά σου για κάτι καλύτερο.
Όλοι οι αυτοδημιούργητοι ξεκίνησαν από ένα πιο περιορισμένο περιβάλλον πεινώντας για επιτυχία, εξουσία, δόξα, χρήμα.
Όμως δημιούργησαν, παρήγαγαν έργο, θέσεις εργασίας, δούλεψαν. Σκίστηκαν για να φτάσουν κάπου. Την ίδια ώρα που σε άλλες οικογένειες οι απόγονοι δεύτερης γενιάς ξεκοκάλιζαν τα χρήματα της προηγούμενης ή κάπου αλλού οι πονηροί τεμπελάκηδες ήθελαν να ξεκοκαλίζουν αυτά που δεν είχαν ποτέ.
Έχουμε ξεχάσει τι σημαίνει: Παράγω. Δημιουργώ. Χτίζω . Δουλεύω σκληρά. Σκίζομαι. Φτιάχνω σταδιακά, σκαλί-σκαλί την περιουσία μου, τα υλικά μου αγαθά. Ανεβαίνω τα σκαλιά, δεν τα φτάνω με νοικιασμένο ελικόπτερο (με δανεικά λεφτά). Θυμόμαστε μόνο τα: Ξοδεύω, δανείζομαι, επιχορηγούμαι.
Αυτή η νέα εποχή πηγαίνει καλά με ορισμένους ανθρώπους που έχουν μέσα τους τις αξίες που αρμόζουν σε σοβαρές προθέσεις. Όλα τα κάλπικα έρχονται στο φως. Όσοι βλέπουμε την προσπάθεια ορισμένων για εύκολες λύσεις εις βάρος μας, ας αντισταθούμε. Καιρός είναι, η νεά εποχή το σηκώνει.
