Η Ελλάδα μας, χάρη στο μεσογειακό της κλίμα, ευνοεί την ανάπτυξη φυτών στις διάφορες μεριές της, που ξεχωρίζουν όχι μόνο για την εμφάνισή τους, αλλά και για τη μυρωδιά τους. Υπάρχουν ορισμένα που μας έχουν συντροφεύσει μεγαλώνοντας, παίζοντας στους δρόμους μήλα σαν παιδιά, ή κυνηγητό στο προαύλιο του σχολείου. Μας έχουν κάνει παρέα σε διακοπές, μας έχουν ομορφύνει την επίσκεψη μιας περιοχής ή το ρέμβασμα έξω από το παράθυρο. Κυρίως τα έχουμε ταυτίσει με τη ζωή μας στη χώρα μας. Καταγράφω μερικά από αυτά που συνδέονται με μια αίσθηση ελληνικότητας.
1. Άνθος Λεμονιάς: Το ολόλευκο πενταπέταλο άνθος της λεμονιάς, με τον κίτρινο πυρήνα του να εξέχει και τη μυρωδιά του να ζαλίζει τις μύτες των περαστικών, είναι σήμα κατατεθέν μιας ελληνικής γειτονιάς. Ειδικά στις πιο παλιές συνοικίες, σε κάθε γωνία βρίσκουμε φυτεμένη και μια λεμονιά. Το άνθος της, λευκό εξωτερικά και με μωβ – λιλά ανταύγειες εσωτερικά, μοιράζει μια μυρωδιά που ανταγωνίζεται τον καρπό του δέντρου.
2. Βουκαμβίλια: Είναι ένα φυτό γεμάτο άνθη με έντονα χρώματα, που αγκαλιάζει τους λευκούς και γαλάζιους τοίχους των σπιτιών στα νησιά μας, όπως ξεπετιούνται ανάμεσα στα πλακόστρωτα σοκάκια. Άλλοτε λευκή, άλλοτε φούξια, ροζ αλλά και κίτρινη, η βουκαμβίλια με την επιβλητική της παρουσία, συναντάται να σκαρφαλώνει και στις αυλές μερικών σπιτιών στην πόλη, δίνοντας ευκαιρία για θαυμασμό.
3. Γαρδένια: Γυαλιστερό φύλλωμα, λευκά στρογγυλά πέταλα που αγκαλιάζονται ολάνοικτα και μια μυρωδιά κρυφή, που σέρνεται αργά μέσα στα ρουθούνια και μας μαγεύει. Η γαρδένια είναι ένα από τα πολύ αγαπημένα μου φυτά και όχι μόνο λόγω εμφάνισης, αλλά κυρίως λόγω του ξεχωριστού της αρώματος που κάθε φορά μου φαίνεται καινούριο.
4. Ελιά: τι πιο ελληνικό από την ελιά; Ο καρπός της είναι η ίδια η Ελλάδα, η Αρχαία Αθήνα, η γη μας, η κληρονομιά μας. Το ζεστό και διακριτικό άρωμα των ελαιόδεντρων κάνει αισθητή την παρουσία του όπου υπάρχουν ευδόκιμες εκτάσεις, με την ηχητική συνοδεία των τζιτζικιών το καλοκαίρι.
5. Αμυγδαλιά: όταν βλέπουμε τα μπουμπούκια της να σκάνε, καταλαβαίνουμε αμέσως πως η άνοιξη βρίσκεται στο κατώφλι μας και ετοιμάζεται να μας χτυπήσει την πόρτα. Σε γειτονιές των πόλεων, σε πλατείες νησιών, την αμυγδαλιά τη συναντάμε παντού, με τα ευαίσθητα πέταλά της, πότε λευκά, πότε ρόδινα, να ομορφαίνουν το τοπίο. Η μυρωδιά τους μου θυμίζει μέλι και είναι γλυκιά αλλά δυνατή.
6. Θυμάρι: Στα βουνά του νησιού από όπου κατάγομαι, της Λευκάδας, ξαπλώνει το λυγερό θυμάρι. Η μυρωδιά του συνοδεύει τις ομορφότερες αναμνήσεις στα καλοκαίρια μου. Στα κλαδάκια του τοποθετούνται κυψέλες με μέλισσες με αποτέλεσμα την παραγωγή του εκλεκτού και διάσημου θυμαρίσιου μελιού.
7. Βασιλικός: …θα γίνω για το χατίρι σου! Πράσινος, πλουμιστός, με γεωμετρικό σχήμα και πολλά φυλλώματα μαλακά και μικρά. Άρωμα τόσο χαρακτηριστικό και τόσο ελληνικό, όσο λίγα φυτά. Μυστικό κόλπο, χαϊδέψτε την κορυφή του, σαν να χαϊδεύετε κεφάλι μικρού παιδιού για επιβράβευση – μυρίστε τώρα την παλάμη σας – η ευγενής μυρωδιά του θα σας ακολουθεί για λίγη ώρα!
8. Γιασεμί: Άλλο ένα άρωμα των νησιών κυρίως, ή των σπιτιών που διατηρούν αυλές στην Ελλάδα, είναι του γιασεμιού. Είναι ένα γλυκό και μεθυστικό άρωμα. Το έχω ταυτίσει με τις διακοπές μου στην Κρήτη, στο πατρικό σπίτι της μητέρας μου, που αγκάλιαζε όλη την αυλή, παρέα με μια λεμονιά. Τα φύλλα του γιασεμιού είναι απλά ή τρίφυλλα και πτερωτά. Τα άνθη του είναι λευκά και μαλακά στα περισσότερα είδη αλλά και κίτρινα, λευκά-ροζ, ροζ, γαλάζια και μπλε.
9. Σκυλάκι: Αυτό το φυτό είναι γνωστό σε όλους, χάρη στα άνθη του που είναι έτοιμα παιχνίδια για τους περαστικούς. Θυμάμαι να κάνω βόλτα το μικρό μου αδερφό στη γειτονιά και για να το διασκεδάσω, να κόβω το αστείο άνθος και να μιμούμαι την κίνηση σκύλου που γαυγίζει, χάρη στη μορφολογία του λουλουδιού που μοιάζει με κεφάλι κουταβιού. Τα χρώματά του είναι ποικίλα, κίτρινα, λευκά, φούξια, πορτοκαλί και ανάμικτα.
10. Αγιόκλημα: Γνωστό για το περίεργο στενόμακρο σχήμα του, που μοιάζει για φτερό ή σάλπιγγα, χάρη στις καμπύλες του. Το συναντούμε σε κίτρινους και λευκούς χρωματισμούς. Τα πουλιά το λατρεύουν για τη νοστιμιά του, καθώς ο πυρήνας του άνθους έχει γεύση που θυμίζει μέλι. Δεν είναι όμορφο μόνο διακοσμητικά – συνοδεύεται από μια μυρωδιά που παραπέμπει σε συνδυασμό βανίλιας και γιασεμιού, που δυναμώνει περισσότερο το βράδυ.
11. Χαμομήλι: ένα φυτό που τείνει να εκλείψει από τις πόλεις, που το βλέπουμε όμως να ξεπετάγεται μεμονωμένα σε πεζοδρόμια ή σε κενά του δρόμου. Σε πράσινες απλωμένες εκτάσεις όμως, κυρίως σε επαρχίες, έχει την τιμητική του. Το άρωμά του είναι ιδιαίτερο και ξυπνά παιδικές αναμνήσεις. Ξεχωρίζει για την έντονη αντίθεση του κίτρινου πυρήνα του που εξέχει καμπυλωτά και των λευκών του πετάλων.
12. Νυχτολούλουδο: τις όμορφες νύχτες που θα περπατήσεις στους δρόμους, για έναν περίπατο, απαρνούμενος το αμάξι, θα μαγευτείς από μια μυρωδιά που δύσκολα περιγράφεται. Θα ψάξεις τριγύρω για τον ένοχο αλλά δεν θα τον εντοπίσεις. Ο λόγος για το νυχτολούλουδο, με τα μακρουλά του λευκά ανθάκια που γεννούν ένα άρωμα απαράμιλλο. Προσοχή, τα άνθη ανοίγουν το βράδυ μοσχομυρίζοντας και τη μέρα κλείνουν μέχρι να ξαναδύσει ο ήλιος.
Φωτό από: www.freedigitalphotos.net
