Αυτή τη φορά θα χαθούμε. Στο χώρο και στο χρόνο. Προορισμός μας το νότιο, και για πολλούς ομορφότερο κομμάτι της Χίου, τα Μαστιχοχώρια. Θα πάμε για να ξαφνιαστούμε ευχάριστα σε κάθε μας βήμα, να χορτάσουμε εικόνες, μυρωδιές και γεύσεις. Θα ξεχαστούμε περπατώντας ανάμεσα στα κτήματα με τα εσπεριδοειδή, τις περίτεχνες αυλές με τους ολάνθιστους κήπους, τους ψηλούς πέτρινους μαντρότοιχους και τις επιβλητικές αυλόπορτες. Θα χαθούμε στα δαιδαλώδη στενά των μεσαιωνικών χωριών που στέκουν αγέρωχα και επιβλητικά από τον 14ο αιώνα, θα μεθύσουμε με το πιο περιζήτητο κρασί της αρχαιότητας, τον Αριούσιο οίνο, θα γευτούμε την πολύτιμη μαστίχα σε κάθε εκδοχή της, χειροποίητα μακαρόνια και θεϊκά γλυκά του κουταλιού. Πάνω από όλα, θα θαυμάσουμε το πολιτισμό του νησιού αλλά και την ευγένεια και την αρχοντιά των κατοίκων του.
Από τα 24 Μαστιχοχώρια τα πιο καλοδιατηρημένα είναι όσα έμειναν σχετικά ανέπαφα από τον καταστρεπτικό σεισμό του 1881. Τα Μεστά, το Πυργί, οι Ολύμποι, η Καλαμωτή, η Βέσσα, τα Πατρικά, το Βουνό, η Ελάτα και η Κοινή είναι μερικοί από τους πιο σημαντικούς μεσαιωνικούς οικισμούς στην Ελλάδα. Ένα από τα ωραιότερα χωριά του νησιού, τα Μεστά, βρίσκεται 35 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης της Χίου. Είναι το πιο απομακρυσμένο από τα μεσαιωνικά χωριά, αλλά ταυτόχρονα και το πιο καλοδιατηρημένο. Η περίτεχνη αρχιτεκτονική του πηγάζει από τη Βυζαντινή περίοδο και το ίδιο το χωριό είναι χτισμένο σαν ένα κάστρο. Τα σπίτια, μικρά και πέτρινα, χτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο, σχηματίζουν στην εξωτερική περίμετρο του οικισμού ένα ισχυρό προστατευτικό τείχος. Η βόλτα στα μικρά σοκάκια του χωριού, κάτω από τις καμάρες που σχηματίζουν τα μπαλκόνια μοιάζει με ταξίδι πίσω στο 14ο αιώνα καθώς ελάχιστα έχουν αλλάξει από τότε στο χωριό που έχει σχεδιαστεί και κτιστεί σαν ένας λαβύρινθος. Οι κάτοικοι μπορούσαν να μπουν και να φύγουν από το χωριό μόνο μέσω μιας πόρτας η οποία βρίσκεται σήμερα στην τοποθεσία Κάτω Πόρτα. Στο κέντρο των Μεστών υψώνεται ο αμυντικός πύργος, ένας τύπος της Ακρόπολης τον οποίο οι κάτοικοι είχαν σαν καταφύγιο σε περίπτωση επίθεσης. Το παλαιότερο μνημείο (εκτός από το ίδιο το χωριό) είναι η εκκλησία του Παλαιού Ταξιάρχη με το ξυλόγλυπτο τέμπλο που θεωρείται περίτεχνο δείγμα της Χιώτικης ξυλογλυπτικής.
Τα Μεστά συνδέονται με το έθιμο του «Αγά», το οποίο αναβιώνει κάθε χρόνο την Καθαρά Δευτέρα εκεί και σε άλλα Μαστιχοχώρια, όπως τους Ολύμπους και το Λιθί. Πρόκειται για ένα ιδιότυπο δικαστήριο από το οποίο δεν γλιτώνει κανείς χωρίς να πληρώσει πρόστιμο, ενώ συνήθως διανθίζεται από ποικίλα δρώμενα και παραδοσιακές μουσικές. Μη φύγετε αν δεν δοκιμάσετε το Μεστούσικο κρασί, και κυρίως τη σούμα που φτιάχνεται στην περιοχή. Παράγεται από την απόσταξη σύκων και σταφυλιών και είναι ποτό για γερούς πότες, αλλά αγνό και με ιδιαίτερη γεύση.
Η γαστρονομία.
Η Χίος είναι ευλογημένο νησί από τη φύση και παράγει απίθανα προϊόντα, τα οποία αξίζει να απολαύσετε. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο έχει φυσικά η μαστίχα, που παράγεται μόνο στα Μαστιχοχώρια από όλο τον κόσμο και που έχει πολλές και διαφορετικές εκδοχές: τσίχλες, ούζο, λικέρ, καραμέλες, γλυκά, είδη προσωπικής περιποίησης, αρώματα, καλλυντικά & μακιγιάζ, αρωματικά φυσικά σαπούνια και κεριά και ότι άλλο βάζει ο νους σας, πάντα με το μεθυστικό, θεραπευτικό άρωμα της και τις μαγικές της ιδιότητες. Δεκάδες οικογενειακές επιχειρήσεις, που περνάνε τη γνώση τους από γενιά σε γενιά, παράγουν εκλεκτά ούζα, αρωματικά λικέρ και δυνατή σούμα (είδος τσίπουρου που βγαίνει από απόσταξη σύκων) ενώ από τα κρασιά ξεχωρίζει ο φημισμένος ήδη από την αρχαιότητα Αριούσιος Οίνος. Λόγω των εξαίρετων ποικιλιών εσπεριδοειδών -με εξέχουσα θέση το χιώτικο μανταρίνι- που παράγονται ακόμα στον Κάμπο και παλαιότερα εξάγονταν σε όλο τον κόσμο, οι Χιώτες έχουν εξειδικευθεί στην παραγωγή γλυκών κουταλιού, που θα τα βρείτε σε απίστευτη ποικιλία γεύσεων. Δοκιμάστε ακόμα το χιώτικο, μαλακό λευκό τυρί, εκλεκτό μέλι, ελιές και ελαιόλαδο, Αμανίτες, τα μανιτάρια δηλαδή που φυτρώνουν κυρίως στο βόρειο τμήμα αλλά και τοπικά ζυμαρικά όπως ταλιατέλες κατσαρές με μαστίχα ή στριφτάρια με χιώτικο μανταρίνι.
Τα μονοπάτια.
Ολόκληρο το νησί αποτελεί παράδεισο για τους λάτρεις της πεζοπορίας. Στη νότια Χίο ιδανικό για αρχάριους είναι το πεδινό μονοπάτι που οδηγεί από τους Ολύμπους στα Μεστά. Έχει συνολικό μήκος 2.615 μέτρα και θα χρειαστείτε περίπου 1 ώρα περνώντας μέσα από κλλιέργειες ελιάς και μαστίχας, θαμνώδη και δασική βλάστηση, καθώς και χωράφια με παλιές αναβαθμίδες στις πλαγιές των λόφων.
Ο θρύλος της μαστίχας.
Παρακολουθήσετε από κοντά την καλλιέργεια της μαστίχας, περπατήσετε σε παλιά μονοπάτια, επισκεφτείτε μαστιχώνες και πάρτε μέρος στην προετοιμασία και το κέντημα μαστιχόδεντρων, δηλαδή την εφαρμογή μικρών τομών στον φλοιό του δέντρου απ’ όπου εξάγεται η πολύτιμη μαστίχα. Μετά τις εξορμήσεις σας, απολαύστε ένα πικνίκ με τοπικά προϊόντα στο χωράφι, κάτω από τη σκιά των μαστιχόδεντρων. www.masticulture.com
Πού να πάτε:
Βόλτα στα Καρδάμυλα
Περπατήστε στα σοκάκια των Άνω Καρδάμυλων, το παλιό χωριό, και απολαύστε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των πετρόκτιστων σπιτιών. Και μετά κατηφορίστε στο Μάρμαρο και θαυμάστε τα αρχοντικά που χτίστηκαν από ναυτικούς, τους παραδοσιακούς ανεμόμυλους αλλά και το άγαλμα του Ναύτη των Καρδαμύλων, του γλύπτη Απάρτη, ορόσημο της πλατείας του λιμανιού.
Στον Άγιο Ισίδωρο για φωτογραφίες
Μια λωρίδα γης που διεκδικούν γαλαζοπράσινα νερά και βράχια σμιλεμένα σαν γλυπτά από τα κύματα καταλήγει σε ένα λευκό εκκλησάκι πάνω στη θάλασσα. Αυτό είναι το ξωκλήσι του Αγίου Ισίδωρου, που έχει χαρίσει στο νησί μια από τις εμβληματικότερες εικόνες του. Θα το βρείτε βορειοανατολικά, λίγο μετά τη Συκιάδα. Επισκεφτείτε το για να απολαύσετε τη θέα και να κάνετε μια βουτιά στο γειτονικό κολπίσκο με το ψιλό βότσαλο.
Ο γύρος των χωριών της Αμάνης
Συνεχίζοντας βόρεια μετά τη Βολισσό το αυτοκίνητο αρχίζει να ανηφορίζει ασθμαίνοντας στο βουνό και η μία στροφή διαδέχεται την άλλη. Η διαδρομή είναι κουραστική, το τοπίο κακοτράχαλο, αλλά η περιπέτεια που θα ζήσετε στα 19 χωριά της Αμανής με τα παράξενα ονόματα, χωριά ξεχασμένα βαθιά πίσω στο παρελθόν, ανέγγιχτα από τον τουρισμό και την ανάπτυξη, θα σας αποζημιώσουν και με το παραπάνω.
Πηγή: arttravel.gr
