«Δε με θυμώνει που μου είπες μια φορά ψέματα. Με θυμώνει που δεν μπορώ να σε εμπιστευτώ ξανά.»
Φρίντριχ Νίτσε
Λίγοι μπορούν να αντιληφθούν το ρόλο που έπαιξε ο συγκεκριμένος φιλόσοφος και φιλόλογος στην εξέλιξη του στοχασμού. Ειδικά, στην Ελλάδα, ο συγκεκριμένος φιλόσοφος δεν επιχειρήθηκε να κατανοηθεί πλήρως και έτσι, το όνομά του έχει ταυτιστεί με κάτι «σκοτεινό», «σκληρό» και «δύσκολο». Κι όμως, το σύνολο του έργου αυτού του μεγάλου στοχαστή που ενέπνευσε την ίδια τη θεωρία της ψυχανάλυσης του Σίγκμουντ Φρόϋντ, έχει μέσα του την αυτοβελτίωση και την αισιοδοξία. Μέσα σε ένα τέτοιο έργο, δε θα μπορούσε να λείπει η ειλικρίνεια.
Το ψέμα που αγαπάμε να μισούμε ή το αντίστροφο;
Ο Νίτσε, κάπου αλλού αναφέρει πως οι άνθρωποι προτιμούν το ψέμα γιατί φοβούνται την αλήθεια. Ας σκεφτούμε το ψέμα κάπως πρακτικά. Μπορούμε να συμφωνήσουμε στο ότι το ψέμα, είναι ένας τύπος διαβατηρίου; Είναι λοιπόν, αυτή η κάρτα που τη χρησιμοποιούμε για να περάσουμε παντού. Όσο πιο αληθοφανές είναι αυτό το διαβατήριο, τόσο πιο πολλά κατώφλια μπορούμε να περάσουμε. Είναι «πρακτικό» και «χρήσιμο».
Κάτι που είναι πρακτικό και χρήσιμο, είναι εύκολο. Αγαπάμε το «εύκολο», στη φύση μας υπάρχει και η φυγοπονία, μην το ξεχνάμε αυτό. Η αγάπη προς το εύκολο λοιπόν, μπορεί εύκολα να σε οδηγήσει στο να λατρέψεις και το ψέμα. Παρόλα αυτά, έχουμε μέσα στη συνείδησή μας μια ενοχή, γνωρίζοντας οτι το ψέμα δεν είναι κάτι καλό. Όχι, δε φαίνεται αυτή η ενοχή στην – έστω – εσωτερική μας μετάνοια. Φαίνεται, στο ότι κανείς δεν αγαπά αυτόν που αποκαλεί «ψεύτη». Αντίθετα, αντιπαθεί τον ψεύτη. Μάλλον, μισούμε που… αγαπάμε το ψέμα. Μακάρι να είναι έτσι…
Η εμπιστοσύνη.
Μέσα στην αβεβαιότητα που ζούμε, που όλα τα πράγματα δεν στέκονται πουθενά με ηρεμία παρά μόνο για να… αλλάξουν, χρειάζεσαι κάποιες σταθερές. Αυτές δεν υπάρχουν και έτσι γίνεσαι γενναίος. Τις δημιουργείς. Σε ενοχλεί η «ναυτία» που σου δημιουργεί η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα και θέλεις –επιτέλους – να απολαύσεις την ηρεμία της θάλασσας. Ανάγκη και πολυτέλεια, είναι αυτή η εμπιστοσύνη. Έχοντας αυτήν, είσαι σίγουρος. Όσο σίγουρος μπορεί να είναι κανείς, ταξιδεύοντας στη θάλασσα. Ακόμη και στην ήρεμη θάλασσα, κάτω από από την επιφάνειά της, υπάρχει σκοτάδι… Όταν εμπιστεύεσαι κάποιον, σημαίνει πως έχεις ήδη μπει σε ένα μεγάλο ρίσκο. Πιστεύεις ότι στο σκοτάδι του, έχει μόνο όμορφα πράγματα για να σου δείξει, τίποτε που θα σε βλάψει.
Όταν όλα σε απογοητεύουν.
Θυμόμαστε από την παιδική μας ηλικία, εκείνο το παραμύθι με τον βοσκό που του άρεσε να κάνει φάρσες για τον λύκο που απειλούσε το κοπάδι του. Τη φορά που έλεγε αλήθεια, δεν τον πίστεψε κανείς. Είναι από εκείνα τα παραμύθια που όσο μεγαλώνεις, τα ταυτίζεις με ανθρώπινες τραγωδίες. Μα φάρσες έκανε, γιατί το πληρώνει τόσο ακριβά; Το πληρώνει τόσο ακριβά γιατί πρόδωσε την εμπιστοσύνη των άλλων. Γκρέμισε τις προσδοκίες τους. Σκέψου λοιπόν, ότι είσαι βοσκός κάθε φορά που γκρεμίζεις τα όσα καλά πίστευε κάποιος για σένα. Ο άνθρωπος στον οποίον λες ψέματα, θυμώνει γιατί δεν τον θεωρείς ικανό για να μάθει την αλήθεια… Πιστεύει ότι με το να του λες ψέματα, τον μολύνεις, τον θεωρείς «ψεύτικο».
Τίποτε δεν είναι όπως ήταν πριν.
Υπάρχει μια δύσβατη περιοχή. Βρίσκεται μεταξύ της συγχώρεσης και της μνήμης. Ο Ναπολέοντας, πίστευε κάτι που φαίνεται να ισχύει σε μεγάλο βαθμό. «Να συγχωρείς τους εχθρούς σου, αλλά να μην τους ξεχνάς». Σε περίπτωση που έχεις προδώσει την εμπιστοσύνη των ανθρώπων, να ξέρεις ότι έχει πολλή δουλειά να κάνεις…Το κλίμα, δεν αντιστρέφεται εύκολα. Ειδικά δε, αν πριν δείξεις ότι δεν άξιζες την εμπιστοσύνη τους, είχες δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες. Όσο πιο ψηλά είσαι, τόσο πιο καθαρός είναι ο αέρας. Όσο πιο ψηλή είναι μια κορυφή, τόσο μεγαλύτερο πόνο θα σου «χαρίσει», αν πέσεις από αυτήν, στο έδαφος.
Το να λες την αλήθεια, είναι κάτι δύσκολο. Αλήθεια είναι όλα τα αντίθετα του ψέματος. Είναι μια πράξη γενναία, γι’ αυτό μπορείς να την πεις και «καλή». Άλλωστε, ο ίδιος ο Νίτσε, έγραψε : «Ρωτάς, τι είναι καλό; Να είσαι γενναίος, αυτό είναι καλό!».
Φωτό από: www.wikihow.com
