Από τη στιγμή που η φιλία είναι μια από τις σημαντικότερες αξίες της ανθρώπινης ζωής, δε γίνεται να μην είναι πολυσυζητημένη και να μην έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον μεγάλων προσωπικοτήτων από διάφορες εποχές και χώρες. Κάθε ένας από αυτούς, διακρίθηκε ή διακρίνεται σε διαφορετικά επαγγέλαμτα και λειτουργήματα. Ας δούμε διαφορετικές προσεγγίσεις της φιλίας από εξαίσια πνεύματα και ας σκεφτούμε την φιλία, μέσα από το δικό τους μυαλό.
Ζαν ντε Λαφονταίν
Ο μεγάλος Γάλλος ποιητής του 17ου αιώνα, έγραψε για τη φιλία: « Αγαπητέ μου φίλε, πρώτα οφείλεις να με βοηθήσεις και μετά να με νουθετήσεις». Οι πραγματικοί φίλοι, ανεξάρτητα αν μας πετυχαίνουν στα εύκολα ή στα δύσκολα, φαίνονται στις πράξεις. Η πράξη, είναι πάντα το αποτέλεσμα μιας σκέψης. Φίλοι λοιπόν, αλλά όχι στα λόγια. Τα λόγια μετράνε, αλλά οι πράξεις… μετριούνται.
Αριστοτέλης
Ο Έλληνας κλασικός πανεπιστήμονας που για λίγα πνευματικά τέκνα πράγματα δεν υπήρξε πατέρας, έγραψε και είπε περίφημα πράγματα για τη φιλία. Ένα από αυτά ήταν το εξής: «Κάποιος που έχει φίλους, δεν έχει φίλο». Λίγοι και καλοί δε λέμε; Όσον αφορά τη φιλία, οι στενοί δεσμοί μπορούν να αναπτυχθούν ανάμεσα σε δύο άτομα και όχι σε παραπάνω. Θέλουμε και πιστεύουμε, αυτό, να μην είναι απόλυτο, όμως όλο και κάτι θα μας θυμίζει… Ξέρετε, όσο μεγαλώνουμε, από τα πολλά, καταλήγουμε στα λίγα και τελικά στο ένα…Ίσως, ισχύει αυτό και στη φιλία. Άλλο παρέες λοιπόν, άλλο φίλοι περιστασιακοί και άλλο συνοδοιπόροι ζωής.
Αλφόνς ντε Λαμαρτίν
Κάποιοι ταυτίζουν τον γαλλικό ρομαντισμό με το όνομά του. Ο Λαμαρτίν μας φωτίζει άλλη μια πτυχή της φιλίας, την οποία ξεχνάμε τις περισσότερες φορές, καθισμένοι στη σκιά του δέντρου του «οι φίλοι, στα δύσκολα φαίνονται». Ποιό είναι αυτό το σημαντικό που μας λέει; «Αν δεν υπάρχουν μέτοχοι στη χαρά, τότε αυτή δε θα αργήσει να σβήσει». Σαφέστατα. Επιδιώκουμε να έχουμε περισσότερες χαρούμενες στιγμές από ό,τι λυπημένες. Δε θα μπορούσαμε να στηρίξουμε μια φιλία μόνο σε βάσανα. Είναι σα να λέμε πως αν είμαστε ευτυχισμένοι, οι φίλοι, μας είναι περιττοί. Φίλο χρειάζεσαι για να μοιραστείς χαρές. Αυτός που μπορεί να σηκώσει τις χαρές σου με τον ίδιο τρόπο που σηκώνει τις λύπες σου, μπορείς να τον λες και φίλο…
Μάργκαρετ Ράνμπεκ
Σημαντική Αμερικανίδα συγγραφέας του προηγούμενου αιώνα. Η δική της «γνώμη» για τη φιλία, αφορά κυρίως τον τρόπο με τον οποίο αυτή η μοναδική διάσταση ανθρώπινων σχέσεων λαμβάνει χώρα. Αλήθεια, πώς επικοινωνούν κάποιοι που είναι αληθινοί φίλοι; «Οι σιωπές είναι αυτές που πλαισιώνουν τις συζητήσεις αληθινών φίλων. Αυτό που μετράει δεν είναι να μιλάς, αλλά να μη χρειάζεται να μιλάς.». Να σε καταλαβαίνουν πριν μιλήσεις, να σου απαντάνε πριν ρωτήσεις, να σε βλέπουν πριν καν εμφανιστείς. Πράγματι, τι καλύτερο από το να μη χρειάζεται να «διαλέγεις» προσεκτικά την κάθε σου λέξη για να εξηγήσεις ποιός είσαι. Σπάνιο και μοναδικό το βίωμα να έχεις μια τέτοια «βουβή» επικοινωνία, που όμως, φωνάζει οτι είναι αληθινή.
Τόμας Γουάτσον
Ο Τόμας Γουάτσον, δεν έχει κάποια ιδιαίτερη σχέση με την πένα, όμως στο χώρο που δραστηριοποιήθηκε, κατάλαβε αρκετά καλά τις σχέσεις των ανθρώπων. Ο ιδρυτής της ΙΒΜ, αντελήφθη καλά τον ανταγωνισμό και απέκτησε τη δική του εκδοχή για τη φιλία. «Φίλος δεν είναι αυτός που θα σε κάνει να νιώσεις άνετα, αλλά εκείνος που θα σε οδηγήσει στο να ανεβάσεις το επίπεδό σου». Πράγματικά, αν και φαίνονται σκληρές οι λέξεις του Γουάτσον, έχουν αξία. Ένας φίλος δε θα σου έκανε ποτέ το κακό να σε κρατήσει μέτριο ή «λίγο». Βέβαια, μην φτάσουμε τον ανταγωνισμό, ο οποίος δεν είναι και μακριά…Ο φίλος μπορεί να δει τις δυνατότητές σου και να τις συμπληρώσει ή να στις εξελίξει. Η αληθινή φιλία μπορεί να σε οδηγήσει σε γενική άνοδο, χωρίς να χρειαστεί να κάνεις αγώνα δρόμου.
Φράνσις Μπέικον
Ανάμεσα στον 16ο και στον 17ο αιώνα, έζησαν αρκετά μεγάλα μυαλά της ανθρωπότητας που άφησαν πίσω τους μεγάλη πνευματική κληρονομιά. Ο Φράνσις Μπέϊκον, ήταν ένας από αυτούς. Ο Βρετανός φιλόσοφος, φαίνεται να έδωσε περισσότερη βάση στην ειλικρίνεια της φιλίας. «Ένας φίλος που κρύβει τα ελαττώματά μας, είναι λιγότερο χρήσιμος από τον εχθρό που μας κατηγορεί». Καρπός της φιλίας, είναι η αλήθεια. Δεν μπορείς να έχεις κοντά σου ανθρώπους που είναι συνειδητά ή ασυνείδητα κόλακες. Υπάρχουν και εκείνοι που δεν είναι απλά ικανοί για «κακές» κουβέντες. Δεν είναι κακοί άνθρωποι, όμως είπαμε, η φιλία έχει δύσκολες απαιτήσεις. Ο φίλος πρέπει να γίνεται εμπόδιο στον κατήφορό σου… Σε οποιονδήποτε κατήφορο. Πρέπει να έχεις συμφωνήσει μαζί του ώστε να έχει το ελεύθερο να σου ασκεί κριτική. Ο Μπεϊκον, συμπληρώνει τον Γουότσον θα μπορούσαμε να πούμε… Κριτική όμως είπαμε, όχι καταδίκη.
Φωτό από: Juliet Earth/(CC BY-ND 2.0)
