Ομιλία του Άντριου Μακ Άφι. Όχι, δε θα επαναστατήσουν τα ευφυή ρομπότ διεκδικώντας τον κόσμο μας, ούτε θα γίνουν εκείνα οι χειριστές μας και εμείς οι υπηρέτες τους, όπως έχουμε δει στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας της τελευταίας δεκαετίας! Στα επόμενα χρόνια όμως, ας είμαστε προετοιμασμένοι για μια κοινωνία γεμάτη ρομπότ και άλλα εντυπωσιακά τεχνολογικά επιτεύγματα!
Και αν αμφισβητείτε αυτή την πρόβλεψη, σας δίνουμε δίκιο, καθ’ ότι τα τελευταία 200 χρόνια υπάρχουν «προειδοποιήσεις» για την άφιξη της ρομποτικής εποχής. Αυτή τη φορά όμως είναι αλλιώς. Απόδειξη; Οι μηχανές του σήμερα επιδεικνύουν ολοένα και πιο «ακραίες» δεξιότητες – μπορούν να μιλήσουν, να γράψουν, να σκαρφαλώσουν και πολλά ακόμα!
Με λίγα λόγια, η νέα μηχανική εποχή, όπως την αποκαλούν ήδη, δεν είναι πολύ μακριά. Πρόκειται για μια εποχή που θα αλλάξει τα εργασιακά δεδομένα: τα μηχανήματα θα κάνουν τις κοπιαστικές δουλειές, απαλλάσσοντας εμάς τους ανθρώπους από κουραστικές αρμοδιότητες. Αυτό συνεπάγεται λιγότερο κόπο, περισσότερο χρόνο για εμάς! Μιλάμε για μια κοινωνία που θα θυμίζει τα Συνέδρια του TED, όπου θα ανταλλάσσονται χρήσιμες απόψεις, δεδομένου του διαθέσιμου ελεύθερου χρόνου.
Ας κοιτάξουμε όμως και τις αρνητικές συνέπειες. Η κάλυψη πολλών θέσεων από μηχανήματα, σημαίνει λιγότερες διαθέσιμες θέσεις για τους εργάτες. Για να κατανοήσουμε καλύτερα το πρόβλημα που μπορεί να προκύψει στην κοινωνία μας, ο Άντριου ΜακΆφι δίνει το ακόλουθο παράδειγμα: Φανταστείτε δύο άντρες – ο Τεντ έχει υψηλή μόρφωση και μια επαγγελματική θέση κύρους, για παράδειγμα γιατρού, ή δικηγόρου. Ο Μπιλ, με κατώτερη μόρφωση, καταπιάνεται με δουλειές χαμηλότερης ευθύνης.
Οι δύο τους μέχρι το 1960, πιθανώς να είχαν παρόμοια ζωή: απαιτητική δουλειά – τουλάχιστον 10 ώρες εργασίας την εβδομάδα, καλό μισθό κτλ.. Μετά το 1960, όπου και ξεκινάει η χρήση των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στις επιχειρήσεις, η ζωή και το εισόδημα των δύο αντρών αρχίζουν να διαφέρουν σημαντικά. Όσο η εποχή γινόταν πιο «ψηφιακή», τόσο εκτοξευόταν η καριέρα του Τεντ, ενώ τόσο ελαχιστοποιούνταν οι διαθέσιμες θέσεις εργασίας για τον Μπιλ.
Κατά συνέπεια, είναι πιθανό με την έλευση της νέας μηχανικής εποχής, να δημιουργηθεί μια αποτρόπαια κοινωνική και οικονομική ψαλίδα. Οι μορφωμένοι θα κερδίσουν χρόνο και θα μπορούν να ζήσουν ποιοτικές ανταλλαγές ιδεών με τους ομοίους τους. Οι ανειδίκευτοι θα μείνουν χωρίς εργασία, καθώς θα αντικατασταθούν από μηχανήματα.
Για να αποτραπεί κάτι τέτοιο, μπορεί να γίνει μια σωστή προετοιμασία από σήμερα κιόλας. Άλλωστε η νέα εποχή δεν είναι δα και τόσο κοντά! Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να φροντίσουμε για την παιδεία της νέας γενιάς: να έχουμε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που να βγάζει στην κοινωνία άτομα με τις απαραίτητες ικανότητες. Επιπρόσθετα, μπορεί να εισηγηθεί νόμος που να εξασφαλίζει ένα κατώτερο εισοδηματικό ποσό, που να επιτρέπει όμως μια ποιοτική ζωή για όλους!
Καταλήγοντας, το μόνο σίγουρο στοιχείο είναι πως προετοιμαζόμαστε πυρετωδώς για τα χρόνια που θα έρθουν – χρόνια με πλούσια τεχνολογικά επιτεύγματα, στη διάθεσή μας, για μια πιο ενδιαφέρουσα και αξιοσημείωτη ανθρώπινη πορεία!
