Ποια είναι για σένα η απόλυτη έκφραση ευτυχίας;
Να συνυπάρχω με τους ανθρώπους, να τους αντιλαμβάνομαι, να εκτιμώ τη διαφορετικότητα, να σέβομαι τις αδυναμίες και το μέτρο της επαφής να είναι η αδυναμία και όχι η δυναμική του άλλου, να μπαίνω στη διαδικασία του έρωτα σαν έκφανση της ζωής, αλλά όταν λέμε έρωτα όχι με τη λογική του σεξ με το άλλο φύλο και να προσφέρεις. Όλα αυτά είναι δρόμοι προς την ευτυχία. Να προσφέρεις από το υστέρημά σου, όχι από το βόλεμά σου. Θα μπορούσα να σου μιλάω ώρες. Να εκφράζεσαι, να δημιουργείς, να απολαμβάνεις τη φύση και θα κλείσω με το να χαίρεσαι γιατί ζεις.
Η ευτυχία πηγάζει από μέσα μας ή έρχεται από εξωτερικούς παράγοντες;
Η ευτυχία είναι δημιουργία και πηγάζει μόνο από μέσα μας. Αν περιμένεις τους εξωτερικούς παράγοντες να σου φτιάξουν τη δική σου φυσιογνωμία, το γίγνεσθαι την ευτυχία δεν θα την έχεις ποτέ. Εσύ τη δημιουργείς.
Είσαι αποφασισμένος να δίνεις ευκαιρίες στον εαυτό σου να ζει ευτυχισμένα;
Το προσπαθώ καθημερινά αλλά όχι μόνο για τον εαυτό μου. Θέλω να κάνω ευτυχισμένους κι άλλους ανθρώπους. Το κάνω καθημερινά, το πράττω, ενεργώ, βασανίζομαι, μετανιώνω, πονάω, εκνευρίζομαι και προσπαθώ να περάσω διάφορες μικροπρεπείς καταστάσεις με απλότητα και χωρίς φθόνο, γιατί ο άνθρωπος είναι γεννημένος χωρίς φθόνο.
Εάν δεν υπήρχε κριτική ή έπαινος, τι θα ήσουν σήμερα;
Σέβομαι την κριτική κι αν ο έπαινος είναι για να κάνει τον άνθρωπο καλύτερο έχει καλός. Αν είναι απλά μια φιλοφρόνηση δεν με ενδιαφέρει καθόλου, ούτε συνδέω τη ζωή μου με την κριτική και τους επαίνους.
Πρέπει να υποφέρουμε για να γίνουμε σπουδαίοι;
Εξαρτάται τι εννοείται με τη λέξη υποφέρουμε. Πιστεύω ότι χρειάζεται να προσπαθήσουμε ή μάλλον να ενεργήσουμε. Πρέπει να μπούμε στη διαδικασία της γνώσης και το δώρο των γνώσεων όλων αυτών των προηγούμενων ανθρώπων που πάσχισαν για αν μας δώσουν κάτι, πρέπει να το παραλάβουμε και να παραδώσουμε κι εμείς πράγματα. Δεν πρέπει να υποφέρουμε κι αν είσαι συγκροτημένος άνθρωπος, αγαπάς τη ζωή και ξέρεις ότι το μόνο σίγουρο είναι ο θάνατος και καταλάβεις ότι είμαστε περαστικοί, το πέρασμά μας πρέπει να είναι πάρα πολύ θετικό στη ζωή. Να κάνουμε ένα πέρασμα σημαντικό και χρήσιμο για τους άλλους.
Πώς θέλεις να επηρεάζεις και ποιόν;
Δεν θέλω να επηρεάζω κανέναν, θέλω μόνο να επικοινωνώ με τους ανθρώπους. Δεν με ενδιαφέρει αν αφομοιωθεί η γνώμη και η σκέψη μου, με απασχολεί η επικοινωνία. Πιο εύκολα επηρεάζομαι παρά επηρεάζω. Μπορώ να επηρεαστώ από έναν καλό λόγο, μια εικόνα, από μια όμορφη κοπέλα ή από ένα ωραίο τοπίο. Έχω καταφέρει να θωρακιστώ και να επηρεάζομαι μόνο από τα καλά. Βέβαια πολεμώ το κακό. Πολεμώ το κράτος, το ανύπαρκτο στην Ελλάδα, πολεμώ ό,τι πολεμάει τους ανθρώπους, με βρίσκουν πάντα απέναντι. Πολεμούσα χρόνια και πολεμώ ακόμα για τους ανθρώπους με αναπηρίες, τον κοινωνικό ρατσισμό, το ανύπαρκτο κράτος το οποίο εξουθενώνει τη λογική, την ιδιοσυγκρασία, την ψυχή των ανθρώπων, τα πολιτικά συστήματα, την ηλιθιότητα, την απρέπεια και την καταστρατήγηση της ζωής.
Για ποιο λόγο εργάζεσαι;
Εργάζομαι για να παράγω έργο και δεν έχω μπει καθόλου στη διαδικασία της δουλείας. Δεν δουλεύω, εργάζομαι κι εργάζομαι σκληρά. Δεν εργάζομαι για να επιβληθώ αλλά για να επικοινωνήσω, να εκφραστώ, για να ζήσω, για πιστέψω ακόμα περισσότερο στη ζωή, για να μεγαλώσω, για να αλλάξω, για να φαίνομαι μέσα από τη διαδικασία της δουλειάς μου στο θέατρο και στις μουσικές σκηνές, για να δημιουργώ, εργάζομαι μέσα στην ψυχή μου για να μην είμαι ματαιόδοξος και βολεμένος κι αρκεστώ σε αυτό το πράγμα, εργάζομαι για το παιδί μου και τα παιδιά του κόσμου, για την ισότητα, για την αλήθεια. Εργάζομαι για όλα αυτά και δεν δουλεύω για τίποτα από αυτά.
Ποιο είναι το πιο αφελές πράγμα που πίστευες παλιότερα;
Η θρησκοληψία.
Αν είχες ένα βάθρο, ποιον θα έβαζες επάνω;
Τη θεά θηλυκότητα, αν υπάρχει.
Είσαι εξαρτημένος από κάτι θετικό;
Δυστυχώς είμαι εξαρτημένος από πολλά πράγματα. Δεν έχω εξάρτηση από ντόπες, εξαρτώμαι από τις δικές μου ντόπες, από αυτές δηλαδή που βγάζουν όλοι οι άνθρωποι. Αλλά εξαρτώμαι από τους ανθρώπους που είναι θετικό αλλά και μερικές φορές μου δίνουν και αρνητικά. Εξαρτώμαι από τη συνύπαρξη με τους ανθρώπους, δεν μπορώ να ζήσω μόνος μου. Πιστεύω ότι δεν υπάρχει ρήμα «υπάρχω», υπάρχει το ουσιαστικό «συνύπαρξη». Δεν μπορεί να υπάρχει κανείς μόνος του, πρέπει να τον δει κάποιος, να μοιραστεί με κάποιον κάτι.
Ποιο μότο, σκεπτικό, νόμο ή παγκόσμια σοφία θα ήθελες να καταργήσεις;
Είναι πάρα πολλά αυτά που θα μπορούσα να σου πω. Ο μαρξισμός ήταν κάτι καλό αλλά δεν εφαρμόστηκε. Τα μότο που λένε οι άνθρωποι, όχι τις σοφίες. Αυτό που δεν καταργείται είναι «τα πάντα ρει». Καταργείται όμως ότι είναι στάσιμο και δεν αλλάζει.
Τι θα μάθαινες σε ένα παιδί για το χρήμα;
Ότι είναι χρήσιμο για την εξέλιξη της ζωής αρκεί να μην εξαρτηθεί ποτέ από το χρήμα και μόνο. Το χρήμα είναι χρήσιμο για να μπορεί να μπει κανείς στη διαδικασία του βιοπορισμού αλλά να μην μπει στη διαδικασία της φιλοχρηματίας. Να μην εξαρτάται μόνο από αυτό και να μάθει ότι δεν αγοράζονται όλα από αυτά. Χάνουμε χρόνο για να μαζέψουμε χρήματα αλλά ο χρόνος δεν αγοράζεται με το χρήμα.
Τι προσπαθείς να ανακαλύψεις;
Καταρχήν δεν προσπαθώ, ενεργώ, πράττω. Να ανακαλύπτω την κάθε στιγμή, να βρίσκω την ουσία, τη διαφορετικότητα, να μην επαναλαμβάνομαι. Όταν δεν επαναλαμβάνεσαι, βλέπεις όλο καινούρια πράγματα. Κοιτάω ώρες ένα σύννεφο και προσπαθώ να ανακαλύψω την αισθητική του, είναι σαν να έχει ζωγραφίσει το σύμπαν. Προσπαθώ να ανακαλύψω τα μυαλά των ανθρώπων για να μπω στην ψυχή τους, τον ήχο για να τον μοιραστώ, γεύσεις, όχι μόνο στη γαστρονομία, αλλά των ανθρώπων γενικότερα. Γενικά δεν καλύπτω, ανακαλύπτω.
Ποια πράσινη καθημερινή συνήθεια ακολουθείς για το καλό όλων;
Εδώ πέσατε σε περίπτωση. Κάνω πολλά πράγματα. Καταρχήν δεν υπάρχει να πάω σε παραλία και να μη μαζέψω τα σκουπίδια, όπου μπορώ φυτεύω κανένα δέντρο σε σημείο που έχω αντιπαρατεθεί. Μου έχει συμβεί να έρθουν από τον δήμο Πεντέλης και να μου πουν ότι αυτό που κάνεις είναι παράνομο, αλλά δεν καταλαβαίνω από τέτοια. Έχω λουλούδια, μου αρέσουν πολύ. Αν δεν ήμουν καλλιτέχνης, θα ήμουν γεωργός.
Για τι πράγμα είσαι ευγνώμων;
Που ήρθα στη ζωή.
Μπορείς να συγχωρείς;
Μονίμως. Απλώς τώρα που έφτασα σε αυτή την ηλικία το πρόβλημά μου είναι ότι δεν συγχωρώ όπως συγχωρούσα. Δεν έχω μπει όμως και στη διαδικασία να νιώσω ότι μπορώ να συγχωρεθώ. Περισσότερο υποχωρώ αντί να συγχωρώ, αν και όταν υποχωρείς δεν λες την αλήθεια στον άλλον. Δεν συμφωνώ πάντα με τους ανθρώπους οπότε υποχωρώ. Πολλές φορές αγνοούμαι, απαξιώνομαι, υποτιμούμαι και τότε υποχωρώ.
Tι σου δίνει χαρά;
Πάρα πολλά πράγματα. Η ίδια η ζωή, ο τρόπος της ζωής, ο ελεύθερος χρόνος, η κόρη μου, η οικογένεια, οι φίλοι, τα ταξίδια, η θάλασσα, το βουνό, ό,τι έχει σχέση με την φύση, ένα λουλούδι, πολλά λουλούδια, τα πουλάκια, τα ζώα, η καλώς εννοούμενη αφέλεια των ζώων που εκφράζεται με αγάπη. Επίσης το άγριο, αυτό που δεν προσεγγίζεται, η Αφρική, οι μαύροι, οι διαφορετικές συνήθεις, η τέχνη, η μουσική και η αρχιτεκτονική που είναι μια τέχνη που τα εμπεριέχει όλα.
Γιατί βρίσκεσαι σε αυτό τον κόσμο;
Για να πάρω την σκυτάλη και να την παραδώσω στον επόμενο.
Τι συμβουλή θα έδινες, αν είχες την ευκαιρία, στο νεότερο εαυτό σου;
Να μην προσέχει, να μην κρατιέται, να είναι πιο αληθινός και όχι πραγματικός, να μη μετανιώνει, να μη σταθεροποιείται, να μη βολεύεται και να μην υποτάσσεται στους νόμους.
Ερωτηματολόγιο: Κατερίνα Τσεμπερλίδου
