Την πρωτοάκουσες, στο σχολείο, όταν τη μνημόνευαν για τη στρατιωτική πειθαρχία της, την εσωτερική της οργάνωση, τον μέλανα ζωμό, τον Καιάδα. Μεγαλώνοντας, ήρθες σε επαφή μαζί της, διασχίζοντας τον γεμάτο φοίνικες κεντρικό δρόμο της, προκειμένου να κατευθυνθείς στη γραφική Μονεμβασιά ή την πολλά υποσχόμενη Ελαφόνησο. Εικόνες ξαναήρθαν στη μνήμη σου, με την προβολή της χολιγουντιανής ταινίας «300», χρησιμοποιώντας έκτοτε , συχνά-πυκνά, τη φράση: “This is Sparta”. Εν έτη 2013, και αιώνες μετά το περίφημο “Ή ταν ή επί τας” , ποια πραγματικά είναι η Σπάρτη και γιατί αξίζει να την επισκεφτείς;
1. Αρχαιολογικό Μουσείο: Το πρώτο επαρχιακό μουσείο της Ελλάδος, από τα λιγοστά που κατάφεραν, κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, να προστατέψουν τα ευρήματα από κλοπές και βανδαλισμούς, με την αποθήκευσή τους σε ειδικά κατασκευασμένη κρυψώνα. Την προσοχή κλέβουν τα ψηφιδωτά δάπεδα των ρωμαϊκών χρόνων, έργα τέχνης που θα ζήλευε κάθε σύγχρονος καλλιτέχνης. Αν είσαι τυχερός, θα παρακολουθήσεις κάποια από τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στον υπαίθριο χώρο του μουσείου.
2. Αρχαιολογικός Χώρος Αρχαίας Σπάρτης: Βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της πόλης και σε προσκαλεί να ανακαλύψεις τα απομεινάρια του αρχαίου πολιτισμού στο φυσικό τους χώρο. Η πλακόστρωτη διαδρομή προς τον αρχαιολογικό χώρο, ανάμεσα σε εστίες πρασίνου θα γεμίσει τα πνευμόνια σου με καθαρό αέρα και θα αδειάσει το μυαλό σου από κάθε αρνητική σκέψη. Την προτείνω ανεπιφύλακτα.
3. Ρυμοτομία: Με σχέδιο των Βαυαρών, η Σπάρτη, ενίσχυσε τη φήμη της με τη ρυμοτομία της, καθιστώντας την μία άρτια σχεδιασμένη πόλη, στην οποία είναι αδύνατον να χαθείς.
4. Ταΰγετος-Το αρσενικό βουνό: Επιβλητικός, μαγευτικός, αγέρωχος, ο Ταΰγετος αγκαλιάζει από δυτικά την Σπάρτη. Η φυσική πυραμίδα που σχηματίζεται στο υψηλότερο σημείο του, σε προκαλεί να τη συναντήσεις από κοντά, χαζεύοντας την αντανάκλασή της στο μεσσηνιακό κόλπο κατά τις πρωινές ώρες και στον λακωνικό στη δύση του ηλίου. Χαρίζει θέα που σίγουρα κόβει την ανάσα ενώ στη διάρκεια μίας «καθαρής» ημέρας έχεις το προνόμιο να χαζέψεις τον Ψηλορείτη και τον Παρνασσό.
5. Τέχνη: Η κυρία Γεωργία στην Κουμαντάρειο Πινακοθήκη, παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης Αθηνών, θα σε ξεναγήσει στα δωμάτια ενός νεοκλασικού οικήματος, τα οποία φιλοξενούν εκθέσεις Ελλήνων καλλιτεχνών. Μην αμελήσεις να επισκεφτείς το Σαινοπούλειο Θέατρο, χτισμένο στο πρότυπο των αρχαίων θεάτρων, σε μία τεράστια έκταση πρασίνου. Τι πιο όμορφο από το να παρακολουθήσεις μία θεατρική ή μουσική παράσταση με φόντο τον επιβλητικό Ταΰγετο!
6. Ελιά: Η οικονομία της περιοχής βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην καλλιέργεια της ελιάς. Στο Μουσείο της ελιάς και του Ελληνικού λαδιού, το μοναδικό στην Ελλάδα, θα μάθεις την ιστορία της ελιάς, το ρόλο της σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας, τις τεχνολογίες παραγωγής ελαιολάδου και θα επεξεργαστείς από κοντά ποικίλα μηχανοκίνητα ελαιοτριβεία. Αν έχεις την ευκαιρία, στα τέλη καλοκαιριού, στο χωριό Σελλασία, διοργανώνεται μία τριήμερη Γιορτή Ελιάς και Λαδιού που θα άξιζε να παρακολουθήσεις.
7. Γιορτές : Σε όλη τη διάρκεια του έτους, οι κάτοικοι αποδίδονται σε γιορτές για να γιορτάσουν την αρχή και το τέλος των αγροτικών εργασιών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, παρουσιάζει η Γιορτή Μπουκουβάλας στο Καστόρι, κατά το μήνα Νοέμβριο, οπότε και αρχίζει η συγκομιδή της ελιάς. Οι γεωργοί καψαλίζουν ψωμί στα κάρβουνα, το «βουτούν» σε φρέσκο λάδι, αλάτι, ρίγανη και λεμόνι και εύχονται καλές σοδειές. Λίγα χιλιόμετρα μακριά, στο χωριό Γεωργίτσι (το Μπαλκόνι του Ταϋγέτου), η Γιορτή του Τσίπουρου, σηματοδοτεί το τέλος του τρύγου και την αρχή του πιοτού. Την ημέρα εκείνη, ρέει άφθονο το τσίπουρο συνδυασμένο με ψητά κάστανα από τις πολλές καστανιές της περιοχής.
8. Σπάρταθλον: Από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις της πόλης. Αθλητές από όλον τον κόσμο, συμμετέχουν σε έναν υπερμαραθώνιο τρεξίματος από την Αθήνα στη Σπάρτη, στα βήματα του Φειδιππίδη, δρομέα μεγάλων αποστάσεων, που εστάλη στη Σπάρτη να ζητήσει βοήθεια στον πόλεμο των Ελλήνων με τους Πέρσες. Πραγματοποιείται το τελευταίο Σάββατο του Σεπτέμβρη ενώ όλη την εβδομάδα πραγματοποιείται σειρά εκδηλώσεων.
9. Γραφικά Χωριά: Ζήσε μία μοναδική εμπειρία σε ένα από τα λιγοστά χωριά της Ελλάδας που απουσιάζει… ο ηλεκτρισμός! Στο χωριό Κουμουστά, με τους μηδαμινούς μόνιμους κατοίκους, κυριαρχούν τα παραδοσιακά σπιτάκια σκεπασμένα με πλατάνια και αγριοκληματαριές. Στο χωριό Καρυές, στους πρόποδες του Πάρνωνα, θα γνωρίσεις το μέρος που οφείλουν το όνομά τους οι Καρυάτιδες. Ιδανικό για τους λάτρεις της φύσης και της πεζοπορίας καθώς διέρχεται από αυτό, το μονοπάτι Ε4 που ξεκινάει από τα Πυρηναία Όρη και καταλήγει στο Ζάκρο της Κρήτης.
10. Φαγητό: Αξίζει να επισκεφτείς την επιχείρηση παραγωγής πέστροφας και σολωμού της οικογένειας Γεροντίδη, στο χωριό Καστόρι. Είναι η μοναδική στην Ελλάδα που παράγει gourmet προϊόντα όπως χαβιάρι και οξύρυγχο και τελευταία έχει την τιμητική της, με τη συμμετοχή στην ταινία: «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι». Για γευστικές απολαύσεις που θα σου μείνουν αξέχαστες, συνδυασμένες με θέα από ψηλά προς τον καταπράσινο λακωνικό κάμπο, το εστιατόριο Χρώματα, στα Πικουλιάνικα, είναι η σωστή επιλογή. Πριν αποχαιρετήσεις την πόλη, βεβαιώσου ότι δοκίμασες τον καγιανά στην ταβέρνα του Βοζόλα στην Τρύπη και ότι προμηθεύτηκες, για τη λιγούρα του ταξιδιού, παξιμάδια και λαλάγγια από το φούρνο του Νικητέα.
Σε περιμένουμε!
Φωτό από: www.sparti.gr, www.sikyon.com
